Op het eerste gezicht heeft Tasmanië niet veel met Nederland te maken. Indien wij echter de geschiedenis van dit eiland ten zuiden van Australië nader bekijken, zien we, dat het een Nederlander was, die het land op de wereldkaart heeft gezet. Zijn naam was Abel Tasman. Deze zeevaarder-ontdekkingsreiziger werd geboren in 1603 te Lutjegast in de provincie Groningen en hij is gestorven in 1659 te Batavia, het huidige Jakarta in Indonesië.
De jonge Abel Tasman besloot zijn geboortestad te verlaten om in Amsterdam werk op een schip te zoeken. Daar kwam hij in dienst bij de toenmalige beroemde handelsonderneming, de Verenigde Oost-Indische Compagnie, die onder de afkorting VOC bekend werd. Hij steeg snel op de carrièreladder en uiteindelijk werd hij commandant van meerdere zeeschepen. In 1633 vertrok Tasman naar Azië, waar hij vier jaar bleef. Terug in Amsterdam verlengde hij zijn contract met de VOC met tien jaar en vertrok naar Batavia, deze keer met zijn vrouw Jannetje Tjaers, met wie hij al in het jaar 1632 trouwde.
Als commandeur van het jacht Heemskerck en het fluitschip Zeehaen bezocht Tasman met zijn bemanning tijdens zijn eerste grote tocht tussen de jaren 1642 en 1643 achtereenvolgens de volgende plaatsen: Batavia, Mauritius, Tasmanië, Nieuw Zeeland, de Tonga Archipel, De Fiji- en Salomonseilanden en Nieuw-Guinea. Het hoofddoel van die reis was in eerste instantie het vinden van een oostelijke vaarroute naar Zuid-Amerika. Bovendien wilde Tasman het in die tijd onbekende Nieuw-Holland of Zuidland verkennen. Het ging om het huidige Australië. Tasman vermoedde, dat Nieuw-Holland een extreem groot continent was en daarom heeft hij plannen gemaakt om door de Antarctische wateren te zeilen. Daar was niemand voor Tasman geweest. Naarmate de twee schepen zuidelijker kwamen, werd de situatie helaas slechter en slechter. Omdat het er voortdurend mistte en stormde besloot Tasman het oosten aan te houden. Nog steeds had Tasman geen idee, dat het hele Australië links van hen lag. Op 24 november 1642 ontdekte Tasman land, dat hij het Anthonie van Diemensland noemde naar de toenmalige Gouverneur-Generaal in Batavia, Antonio (of Anthonie) van Diemen. Toen Tasman en zijn bemanning aan land gingen, vonden ze geen bewoners, maar er waren wel tekenen van beschaving. De zeevaarders hebben daar een vlag geplant en ze zetten de reis voort. Pas in 1856 veranderden de Engelsen de naam van het eiland in Tasmanië.
Wat voor gevolgen had de ontdekking van Tasmanië door de Europeanen voor de oorspronkelijke bewoners? Deze vraag kan vrij snel en duidelijk beantwoord worden. De gevolgen waren rampzalig. Vandaag de dag worden Tasmaniërs als uitgestorven beschouwd, omdat er geen volbloed-Tasmaniërs meer zijn. De eerste Europeanen met een kolonie op het eiland waren de Britten. Snel ontstonden er conflicten tussen Tasmaniërs en kolonisten. Tussen 1803 en 1823 vonden er twee grote oorlogen plaats tussen beide groepen, maar de Tasmaniërs stierven ook aan de ziektes die Europese ontdekkingsreizigers en kolonisten met zich meenamen. Tussen 1803 en 1833 werd de populatie van de Tasmaniërs gereduceerd van 5000 naar ongeveer 300.
Tasmaniërs zagen er uit als Afrikanen. Ze waren ook vrij groot, sommige mannen waren tot twee meter groot. De laatste volbloed-Tasmaniër was een vrouw, Truganini, die in 1876 stierf. Ze was één van de laatste Tasmaniërs, met wie de christelijke missionaris George Augustus Robinson vriendschap sloot in 1833. Robinson leerde de Tasmaanse taal en overtuigde de laatste inlanders ervan te vertrekken naar een nieuwe nederzetting op Flinderseiland waar hij hen een betere leefomgeving beloofde, met een mogelijke terugkeer naar Tasmanië in de nabije toekomst.
Op dat Flinderseiland werden de Tasmaniërs echter aan hun eigen lot overgelaten. Op het eiland kwamen 300 Tasmaniërs, in de periode van veertien jaar stierven er 250 van hen door slechte leefomstandigheden. In 1847 vertrokken de laatste 47 volbloed-Tasmaniërs naar hun laatste nederzetting in Oyster Cove en al in het jaar 1876 stierf de laatste volbloed-Tasmaniër Truganini in Hobart, de hoofdstad van Tasmanië opgericht door de kolonisten.
Er leven nog altijd afstammelingen van de Tasmaniërs in Tasmanië, maar het grootse deel van hun oorspronkelijke cultuur en taal is verdwenen. Nu worden er veel pogingen ondernomen om de laatste resten van de Tasmaanse cultuur te bewaren.
De regering betuigde pas in 1997 officieel spijt voor de wandaden tegen de oorspronkelijke bewoners. Méér dan 100 jaar na de dood van Truganini.
(bron: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Trugannini_1866.jpg )
Geen opmerkingen:
Een reactie posten