woensdag 10 juni 2015


Overbodige rijkdom? door Professor Pekelder


Plaats van handeling: Parijs. Gare du Nord. Tijd: 10.25 uur. De Thalys leunt als een spinnende kater tegen perron 7, klaar voor vertrek. Ik probeer op mijn kaartje de nummers van rijtuig en stoel te ontdekken. Ha, daar heb ik ze: wagon 13, plaats 65. Even op mijn hand schrijven. Ik loop enkele tientallen meters over het perron. Stap in en pers mijn grote lijf door het petieterige interieur van deze Gallische boemel. 60, 62, 65. Ik check mijn hand. Op mijn zetel zit een Frans gekapte blondine. Ik spreek haar in het Frans aan, zeggende dat dit MIJN plaats is. Geprikkeld kijkt ze op en antwoordt in vloeiend Zuidnederlands: "Wat zijn we weer precies vandaag". Ze staat op van haar plaatsje aan het raam, ik ga zitten, zij gaat naast me zitten en kijkt voor de rest van de reis demonstratief de andere kant op. De trein begint te rijden en ik begin te mijmeren.

"Wat zijn we weer precies vandaag", gaat het door mijn hoofd. Wat een zin, zeg! Als dit geen overbodige rijkdom is… De enige vorm die hier niet overbodig is, is precies. De rest is stilistische franje: emotie, afstand, onvrede en glijmiddel. Het eerste woordje wat, de exclamatieve modus, met bijpassende prosodie, is emfatisch en wijst dus op emotie. Zijn we, de pluralis, creëert afstand. Door mijn persoontje op te lossen in meervoudigheid, loopt zij minder kans op ruzie. Het vierde woordje weer: dit is de eerste keer dat ik me tot deze blondine richt, dus weer heeft hier zeker niet de bijwoordelijke betekenis van 'opnieuw'. Het heeft veel weg van een zogenaamde reinforcer, een versterker die de onvrede van mevrouw uitdrukt. Vandaag is nog mysterieuzer. Het betekent in ieder geval niet 'vandaag', want dat wisten we al. Misschien is het een mitigator, een verzachter, een glijmiddel. U bent nu, vandaag, even lastig meneer, maar ik ga ervan uit dat u verder een heel aangename man bent.

Tot mijn aankomst te Brussel had ik iets om over na te denken, lekker onderuit, de ogen dicht, om me beter te concentreren en vooral ook om me af te sluiten van dat nukkige blondje.