In het begin, toen ik in de lichtdichte ruimte kwam, voelde ik me opgesloten als tussen vier planken van duisternis. Ik wilde die planken aanraken, om te weten te komen hoeveel ruimte ik had. Maar de duisternis was niet aan te raken. Op de tast ging ik verder en toen kwam ik helemaal in de wereld van Jana. De expositie bestond uit een nagebouwde woning. Probeer daar maar eens te koken, om maar eens wat te noemen.
Wij, beginnende blinden, moesten alles op de tast doen en ik moet zeggen, dat niet alles zomaar te herkennen is. Misschien komt het omdat ik, bij alles wat ik voel, er in mijn hoofd ook een plaatje bij zoek. Een vorm wil ik in gedachten vaststellen, en hoewel ik best haptisch ben aangelegd, valt dat zonder ogen en licht niet mee.
De huidige mens is nogal visueel ingesteld. We kijken voortdurend naar schermpjes, tv, laptop, tablet, telefoon, en soms in een boek. Zonder zicht kunnen we niets meer. Daarom is het verbijsterend te zien hoe Jana zich weet te redden. Telkens wist ze me tussen de stoelen en andere obstakels te vinden, om me weer op het goede pad te leiden. Want ik raakte natuurlijk al snel de weg kwijt. Zonder zicht kunnen we geen hoogte meer vaststellen, geen diepte, geen afstanden. Niets.
Als je iets zoekt, helpen je ogen daarbij. Je scant als het ware je omgeving af en dan is het: o ja daar heb ik het weggelegd. Je geheugen helpt je maar weinig bij het zoeken. Mensen die niet kunnen zien moeten een onvoorstelbaar goed geheugen hebben. Ze moeten niet alleen precies onthouden waar ze hun spullen laten, ze moeten de weg kunnen vinden in de stad, in gebouwen, parken en waar dan ook. Ik denk dat Jana over een perfect oriëntatievermogen beschikt. Misschien beschikt ze wel over het vermogen om met geluid objecten op te merken, zoals vleermuizen dat doen. Zeer bijzondere jongedame!
Naschrift:
Nu was ik pas geleden op een tentoonstelling van Olbram Zoubek... Daar was veel te zien, maar je mocht er niets aanraken. Ik moest Jana denken.
Albert Gielen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten