Praagse Perspectieven 10

Zoals wij eerder op Praagselijntjes hebben aangekondigd, organiseerde de sectie Nederlands van de Karelsuniversiteit te Praag de tiende aflevering van Praagse Perspectieven. De bijeenkomst vond plaats in de bibliotheek van het Oostenrijks Cultureel Forum op 30 en 31 oktober 2014.

De Praagse Perspectieven zijn feestelijk geopend door Zdenka Hrnčířová, het hoofd van de afdeling Nederlands. Ze wijdde het colloquium aan de nagedachtenis van Olga Krijtová, de grote persoonlijkheid van de Tsjechische neerlandistiek die in november 2013 is overleden. Bij de opening waren enkele eregasten aanwezig, onder andere Zijne Excelentie de heer Ed Hoeks, de ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden en de heer Vít Dovalil, de directeur van het Instituut van Germaanse studies waarvan de neerlandistiek een onderdeel is.

Zdenka Hrnčířová en Zijne Excelentie de heer Ed Hoeks

Op het programma van de eerste colloquiumdag stond een viertal taalkundige lezingen die zich over codewisseling bogen. De eerste lezing hield Iva Rezková (Karelsuniversiteit), de eerste promovenda linguïstiek van de afdeling Nederlands. Ze presenteerde de resultaten uit haar promotieonderzoek waarin ze zich met de wisseling tussen Nederlands en Engels op het lexicale, morfologische en syntactische niveau bezighield. Verder stond op het programma codewisseling tussen het Nederlands en de meer exotische talen, namelijk Turks en Marokkaans. Ad Backus (Universiteit Tilburg) sprak over het thema Codewisseling binnen minderheidsgroepen in Nederland: Nederturks, Turks Nederlands, of allebei tegelijk?

Na de middagpauze beantwoordde Margreet Dorleijn (UVA) de vraag of codewisseling van Turken en Marokkanen anders is op internet dan in gesproken taal. Jacomine Nortier (Universiteit Utrecht) besteedde aandacht aan De rol van codewisseling in conversaties, zowel in gesproken taal als in Marokkaans/Nederlandse internet gesprekken.

De dag werd afgesloten met een workshop voor de studenten van de bachelor- en masterprogramma´s onder leiding van de bovengenoemde Nederlandse gastdocenten met assistentie van Jana Kijonková, promovenda van de afdeling Nederlands. We bekeken in groepen op YouTube geplaatste commentaren bij video´s van drie Nederlandse bands. De aandacht ging uit naar de functie van Engelse commentaren die in wisselende mate onder de clips voorkwamen.

Vít Dovalil

Op de tweede colloquiumdag stond centraal een thema dat Olga Krijtová zeker boeiend zou hebben gevonden, namelijk De circulatie van Nederlandstalige literatuur. De lezingen werden samengesteld in samenwerking met leden van de internationale werkgroep CODL, The circulation of Dutch Literature. Het colloquium werd geopend met een lezing van Orsolya Réthelyi (ELTE Boedapest). Ze boog zich over de bewerkingen van Elckerlijc en Beatrijs door Oostenrijkse toneelregisseur Max Reinhardt in Hongarije en Midden Europa. Jan Van Coillie (KU Leuven) maakte met de canonkat Minoes van Annie M.G. Schmidt een stap van de middeleeuwen naar de jaren zestig van de twintigste eeuw. In zijn lezing behandelde hij vertalingen van Minoes en de kenmerken op basis waarvan het boek een klassieker is geworden.

In de tweede helft van de dag besprak Pieter Boulogne (KU Leuven) de receptie van de Russische voice-over vertaling Helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst. Hij belichtte verder de redenen waarom Verhulst als schrijver in Rusland niet geïntroduceerd zal worden. Lucie Sedláčková en Albert Gielen (beiden Karelsuniversiteit) bleven in ons vaderland. Ze spraken over bewerkingen van Op hoop van zegen, een toneelstuk van Herman Heijermans dat in Tsjechië in de loop der jaren gespeeld werd.

De Praagse Perspectieven 10 werden afgesloten met een workshop onder leiding van Jan Van Coillie met assistentie van Lucie Sedláčková. Na een korte inleiding in het vertalen van kinderliteratuur stonden we stil bij concrete passages uit Minoes die tijdens het vertalen moeilijkheden kunnen opleveren.

Margreet Dorleijn

Het jaarlijkse colloquium is tot stand gekomen door de financiële steun van de Nederlandse Taalunie, de Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden in Praag en de Vertegenwoordiging van de Vlaamse Regering.

De Praagse Perspectieven zijn op de afdeling Nederlands een traditie geworden. Omdat in Praag een beperkt aanbod van lezingen voor studenten neerlandistiek is, biedt het colloquium een goede gelegenheid om een inzicht te krijgen in wetenschappelijke onderzoeken op allerlei gebieden. Ten afsluiting vermeld ik een leuk citaat waarmee de literaire workshop is afgesloten: Lik jezelf, dat is het begin en eind van alle wijsheid. (Aristoteles voor poezen en andere mensen)

Pieter Boulogne

(Alle foto´s Albert Gielen)